اندازه گیری دما در صنایع الکترونیک، کاری غیر قابل اجتناب هست. برای این شغل ابزار و وسایل مختلفی وجود داراهستند که ترمومتر هر کدام علاوه بر اندازه گیری دما، کاربردی خاص در شرایطی خاص دارا هستند.
دو نوع از این ابزار، ترمومتر و ترموکوپل میباشند که درپی این نوشتهی علمی، معرفی خواهند شد؛
ترمومتر چیست و چه کاربردی دارااست؟
دماسنج در صنایع الکترونیک، با نام ترمومتر شناخته میگردد که انواع مختلفی دارد. این وسیله اندازه گیری در نامهای مختلفی پرشین ابزار دقیق همچون ترمومتر دیجیتال تماسی، دماسنج صنعتی، ترمومتر جیوهای و ترمومتر لیزری وجود دارا هستند. این اشکال هرکدام کارکرد متفاوتی داشته و بسته به کارکردشان مورد به کارگیری قرار میگیرند که درپی بعضی از آنان تشریح خواهند شد.
مثلا، دماسنج جیوهای از تغییر و تحول حجم جیوه در اثر تغییر تحول دما فایده میبرد تا آن را اندازه گیری کند. این نوع دماسنج بیشتر کاربردهای پزشکی دارد. ترمومتر الکلی هم به جای جیوه از الکل به کار گیری میکند و دارای همین سیستم می باشد. ولی بیشتر در آزمایشگاهها مورد استعمال قرار میگیرد و خطر کمتری هم نسبت به دماسنج جیوهای داراست. ترمومتر گازی نیز نوع دیگری از ترمومترهاست که در سیستم آن، یک گاز باطن یک دور و اطراف با حجم ثابت جایدارد. همچنین یک سنسور فشار نیز در گوشه و کنار قراردارد. با تغییر کردن دما، فشار گاز داخل اطراف تغییرو تحول میکند.
آخرین نوع ترمومتر که نسبتا نوع جدیدی از این دستگاه به شمار میرود، ترمومتر لیزری میباشد. این دستگاه، نوعی حرارت سنج صنعتی میباشد که دمای اجسام دور از دسترس را میسنجد به گونهای که انرژی طیف نور و روشنایی منتشر شده از یک جسم را در یک نقطه متمرکز کرده و با اندازه گیری انرژی و تبدیل آن به سیگنال الکتریکی دمای جسم را میسنجد. با استفاده از ترمومتر لیزری به آسانی میتوان حرارت قطعات، آون آزمایشگاهی یا تجهیزات به دور از دسترس را اندازه گیری کرد
ترموکوپل به چه کاری می آید؟
ترموکوپل، وسیله رایج دیگری میان انواع تاسیسات حرارتی و برودتی است که در اندازه گیری دما به کار میرود. این ابزار، مبتنی بر پدیده «سیبک» طراحی شده است، یعنی اختلاف دما بین دو نقطه را به ولتاژ تبدیل کرده و آن را اندازه گیری میکند.
ترموکوپل، در حقیقت یک سنسور برای سنجش حرارت هست که از دو سیم فلزی ناهمنام درست شده میباشد. این سیمها در پایان به یکدیگر متصل شده و از سوی دیگر به یک ترمومتر اتصال دارند. زمانی که قسمت اتصالی دو سیم، سرد یا گرم گردد، ولتاژ ساخت و ساز می شود. به عنوان کردن دیگر، دما در نقطه اندازه گیری سبب میگردد بارهای سیمها در جهات متفاوت جابجا شوند و در فایده یک ولتاژ الکتریکی قابل اندازه گیری توسط مولتی متر ایجاد خواهد شد. در نهایت هم، از این ولتاژ، میتوان دمای گوشه و کنار را به دست آورد. درواقع، یک وابستگی تعریف و تمجید شده دربین دما و ولتاژ الکتریکی وجود دارااست و از این رو میتوان دما را در نقطه اندازه گیری گزینش کرد.
گفتنی است که ترموکوپل صنعتی با نوع معمولی آن مختلف میباشد. تفاوت آنها دراین می باشد که نوع صنعتی، توجه، سرعت و اقتدار اندازه گیری بالاتری دارد اما در مدلهای ساده، اندازهگیری دما در میان 180- تا 180+ می باشد. در حالی که تشخیص دما در مدلهای صنعتی از 270- تا 2500+ جايگاه انجام میگردد. جمعاًَ، اگرچه ترموکوپلها معمولاً اعتنا و پایداری کمتری نسبت به دما سنجهای مقاومتی دارند، ولی محدوده دمایی کلان تری دارند.
قابل توجه هست که درحالتی که ترموکوپلها به درستی نصب شوند، می توانند در دوران دمایی والا ای فعالیت کنند. همچنین این وسیله، مزیتهای دیگری همچون ضدخوردگی، ضداسیدی و ضدانفجار داراست و همین ویژگیها باعث می گردد این وسیله در صنایع گوناگون، طرفدار داشته باشد.
همانطور که اشاره شد، بسته به مواد آیتم استعمال، ترموکوپلها برای محدودههای خاصی کالیبره میگردند و تایپهای مختلفی داراهستند.
اندازه گیری دما در صنایع الکترونیک، کاری غیر قابل اجتناب هست. برای این شغل ابزار و وسایل مختلفی وجود داراهستند که ترمومتر هر کدام علاوه بر اندازه گیری دما، کاربردی خاص در شرایطی خاص دارا هستند.
دو نوع از این ابزار، ترمومتر و ترموکوپل میباشند که درپی این نوشتهی علمی، معرفی خواهند شد؛
ترمومتر چیست و چه کاربردی دارااست؟
دماسنج در صنایع الکترونیک، با نام ترمومتر شناخته میگردد که انواع مختلفی دارد. این وسیله اندازه گیری در نامهای مختلفی پرشین ابزار دقیق همچون ترمومتر دیجیتال تماسی، دماسنج صنعتی، ترمومتر جیوهای و ترمومتر لیزری وجود دارا هستند. این اشکال هرکدام کارکرد متفاوتی داشته و بسته به کارکردشان مورد به کارگیری قرار میگیرند که درپی بعضی از آنان تشریح خواهند شد.
مثلا، دماسنج جیوهای از تغییر و تحول حجم جیوه در اثر تغییر تحول دما فایده میبرد تا آن را اندازه گیری کند. این نوع دماسنج بیشتر کاربردهای پزشکی دارد. ترمومتر الکلی هم به جای جیوه از الکل به کار گیری میکند و دارای همین سیستم می باشد. ولی بیشتر در آزمایشگاهها مورد استعمال قرار میگیرد و خطر کمتری هم نسبت به دماسنج جیوهای داراست. ترمومتر گازی نیز نوع دیگری از ترمومترهاست که در سیستم آن، یک گاز باطن یک دور و اطراف با حجم ثابت جایدارد. همچنین یک سنسور فشار نیز در گوشه و کنار قراردارد. با تغییر کردن دما، فشار گاز داخل اطراف تغییرو تحول میکند.
آخرین نوع ترمومتر که نسبتا نوع جدیدی از این دستگاه به شمار میرود، ترمومتر لیزری میباشد. این دستگاه، نوعی حرارت سنج صنعتی میباشد که دمای اجسام دور از دسترس را میسنجد به گونهای که انرژی طیف نور و روشنایی منتشر شده از یک جسم را در یک نقطه متمرکز کرده و با اندازه گیری انرژی و تبدیل آن به سیگنال الکتریکی دمای جسم را میسنجد. با استفاده از ترمومتر لیزری به آسانی میتوان حرارت قطعات، آون آزمایشگاهی یا تجهیزات به دور از دسترس را اندازه گیری کرد
ترموکوپل به چه کاری می آید؟
ترموکوپل، وسیله رایج دیگری میان انواع تاسیسات حرارتی و برودتی است که در اندازه گیری دما به کار میرود. این ابزار، مبتنی بر پدیده «سیبک» طراحی شده است، یعنی اختلاف دما بین دو نقطه را به ولتاژ تبدیل کرده و آن را اندازه گیری میکند.
ترموکوپل، در حقیقت یک سنسور برای سنجش حرارت هست که از دو سیم فلزی ناهمنام درست شده میباشد. این سیمها در پایان به یکدیگر متصل شده و از سوی دیگر به یک ترمومتر اتصال دارند. زمانی که قسمت اتصالی دو سیم، سرد یا گرم گردد، ولتاژ ساخت و ساز می شود. به عنوان کردن دیگر، دما در نقطه اندازه گیری سبب میگردد بارهای سیمها در جهات متفاوت جابجا شوند و در فایده یک ولتاژ الکتریکی قابل اندازه گیری توسط مولتی متر ایجاد خواهد شد. در نهایت هم، از این ولتاژ، میتوان دمای گوشه و کنار را به دست آورد. درواقع، یک وابستگی تعریف و تمجید شده دربین دما و ولتاژ الکتریکی وجود دارااست و از این رو میتوان دما را در نقطه اندازه گیری گزینش کرد.
گفتنی است که ترموکوپل صنعتی با نوع معمولی آن مختلف میباشد. تفاوت آنها دراین می باشد که نوع صنعتی، توجه، سرعت و اقتدار اندازه گیری بالاتری دارد اما در مدلهای ساده، اندازهگیری دما در میان 180- تا 180+ می باشد. در حالی که تشخیص دما در مدلهای صنعتی از 270- تا 2500+ جايگاه انجام میگردد. جمعاًَ، اگرچه ترموکوپلها معمولاً اعتنا و پایداری کمتری نسبت به دما سنجهای مقاومتی دارند، ولی محدوده دمایی کلان تری دارند.
قابل توجه هست که درحالتی که ترموکوپلها به درستی نصب شوند، می توانند در دوران دمایی والا ای فعالیت کنند. همچنین این وسیله، مزیتهای دیگری همچون ضدخوردگی، ضداسیدی و ضدانفجار داراست و همین ویژگیها باعث می گردد این وسیله در صنایع گوناگون، طرفدار داشته باشد.
همانطور که اشاره شد، بسته به مواد آیتم استعمال، ترموکوپلها برای محدودههای خاصی کالیبره میگردند و تایپهای مختلفی داراهستند.