ترمومتر چیست
ترمومتر ها ابزارآلاتی می‌باشند كه جهت اندازه گيري دما و برخی مواقع به یاروهمدم بقیه امکانات جهت در اختیار گرفتن دما آیتم به کار گیری قرار می گيرند. دماسنج (ترمومتر) ها مبنی بر خاصیت مختلف كار می كنند به هر كدام از اين خاصیت کمیت دماسنجی گفته میگردد
دماسنج ساده
ترمومتر انبساطی که عموما تحت عنوان دماسنج جیوه ای mercury thermometer معمولی دارای شهرت هست و عمدتا ترمومتر محیطی به حساب آورده می شود از يك لوله باريك با یک مخزن به صورت كروی يا استوانه ای تشکيل شد‌ه‌است كه داخل آن با مايعی عمدتا از مال جيوه يا الکل پر گردیده‌است. این مایع که در اصطلاح به مايع دماسنجی شناخته می گردد در تاثیر گرما منبسط گردیده و سطح آن باطن لوله بر پایه ی با ضابطه انبساط سطحی مایعات بالا می رود. در‌این دماسنج ها ترمومتر دیواره مخزن دماسنج را عمدتا بسيار نازک می‌سازند تا پرشین ابزار دقیق به تبادل گرما بين مايع با محيط بيرون یاری دهد و این تبادل به سرعت اعمال گیرد. هر چه لوله دماسنج باريك خیس، ضخامت ديواره مخزن آن نازک خیس و وسعت مخزن و مايع باطن دماسنج بيشتر باشد، دماسنج دقيق خیس خواهد بود.
ترمومتر گازی
در اين نوع از دماسنج ها کمی گاز در مخزنی با وسعت اثبات قراردارد و فشار آن توسط يك فشارسنج به صورت مداوم در موقتی اندازه گيری و كنترل هست. با افزايش دمای گاز، به صورت بدون واسطه فشار آن نيز افزايش مي يابد. در شرایطی‌که اين دماسنج به طرز قابل قبولی درجه بندی خواهد شد، با اندازه گيری فشار در هر لحظه، می اقتدار مقدار دما را در آن لحظه بدست آورد.
دماسنج ترموکوپلی
ترمومتر ترموکوپلی ( از خانواده ترمومتر تماسی) یا این که در اصطلاحی دیگر ترمومتر جفت حرارتی دماسنجی می باشد كه بر اساس پديده ترموالکتريک ساخته شده است. براساس اين پديده، در حالتی‌که دو راز دو رشته سيم هادی نازک غير هم گون (به عنوان مثال مس و آهن) را به يکديگر متصل كنيم و دو رمز انتهايی سیم ها را به يك ميلی آمپر متر متصل کنیم، با گرم كردن نقطه مشترک اتصال دو سيم، در مدار جريان الکتريکی خرد و اختلاف پتانسیل به وجود مي آيد كه مقدار این جریان به جز مقاومت مدار و جنس سيم ها به دمای اعمالی به محل اتصال مشترک آن دو نیز متعلق میباشد.
جهت اندازه گيری دقيق خیس دما خواهیم توانست دو ميله فلزی غيرهم گون را از يك سر به هم جوش بخشید آن‌گاه يكی از سرهای انتهایی مجموعه را به يك دمای اثبات(مثلاً دماي صفر رتبه ترکیب آب و يخ در اکنون تعادل) و سر انتهایی ديگر را به دمای مجهول ذیل اندازه گیری متصل كرد.
در پی متر (آذرسنج یا این که تف سنج pyrometer ):
دماسنج ( ترمومتر ) غیر تماسی جهت اندازه گيرى دمای بالاتر از گستره دمايی دماسنج های ترموكوپلی عمدتا در اندازه گیری دمای كوره های ذوب فلزات استعمال میگردد. پایرومتر ها به اسم های دماسنج غيرتماسی تف سنج يا آذرسنج نهیز خوانده می شوند. بی آلایش ترین نوع ابزار از يك تلسکوپ منحصر ساخته شده است كه در آن يک چراغ حرفه ای ( چراغ تنگستنی ) كوچک و فيلتری به رنگ قرمز گنجانده گردیده‌است.
دماسنج پزشکی
این دماسنج ها مخصوص اندازه گیری دما ( تب ) تن خردسالان و بزرگسالان پیاده سازی و تشکیل شده اند که عمدتا انواع ترمومتر پژشکی دربرگیرنده موردها ذیل می باشند
دماسنج جیوه ای پزشکی
دماسنج دهانی دیجیتال
ترمومتر گوشی( ear thermometer )
ترمومتر چیست
ترمومتر ها ابزارآلاتی می‌باشند كه جهت اندازه گيري دما و برخی مواقع به یاروهمدم بقیه امکانات جهت در اختیار گرفتن دما آیتم به کار گیری قرار می گيرند. دماسنج (ترمومتر) ها مبنی بر خاصیت مختلف كار می كنند به هر كدام از اين خاصیت کمیت دماسنجی گفته میگردد
دماسنج ساده
ترمومتر انبساطی که عموما تحت عنوان دماسنج جیوه ای mercury thermometer معمولی دارای شهرت هست و عمدتا ترمومتر محیطی به حساب آورده می شود از يك لوله باريك با یک مخزن به صورت كروی يا استوانه ای تشکيل شد‌ه‌است كه داخل آن با مايعی عمدتا از مال جيوه يا الکل پر گردیده‌است. این مایع که در اصطلاح به مايع دماسنجی شناخته می گردد در تاثیر گرما منبسط گردیده و سطح آن باطن لوله بر پایه ی با ضابطه انبساط سطحی مایعات بالا می رود. در‌این دماسنج ها ترمومتر دیواره مخزن دماسنج را عمدتا بسيار نازک می‌سازند تا پرشین ابزار دقیق به تبادل گرما بين مايع با محيط بيرون یاری دهد و این تبادل به سرعت اعمال گیرد. هر چه لوله دماسنج باريك خیس، ضخامت ديواره مخزن آن نازک خیس و وسعت مخزن و مايع باطن دماسنج بيشتر باشد، دماسنج دقيق خیس خواهد بود.
ترمومتر گازی
در اين نوع از دماسنج ها کمی گاز در مخزنی با وسعت اثبات قراردارد و فشار آن توسط يك فشارسنج به صورت مداوم در موقتی اندازه گيری و كنترل هست. با افزايش دمای گاز، به صورت بدون واسطه فشار آن نيز افزايش مي يابد. در شرایطی‌که اين دماسنج به طرز قابل قبولی درجه بندی خواهد شد، با اندازه گيری فشار در هر لحظه، می اقتدار مقدار دما را در آن لحظه بدست آورد.
دماسنج ترموکوپلی
ترمومتر ترموکوپلی ( از خانواده ترمومتر تماسی) یا این که در اصطلاحی دیگر ترمومتر جفت حرارتی دماسنجی می باشد كه بر اساس پديده ترموالکتريک ساخته شده است. براساس اين پديده، در حالتی‌که دو راز دو رشته سيم هادی نازک غير هم گون (به عنوان مثال مس و آهن) را به يکديگر متصل كنيم و دو رمز انتهايی سیم ها را به يك ميلی آمپر متر متصل کنیم، با گرم كردن نقطه مشترک اتصال دو سيم، در مدار جريان الکتريکی خرد و اختلاف پتانسیل به وجود مي آيد كه مقدار این جریان به جز مقاومت مدار و جنس سيم ها به دمای اعمالی به محل اتصال مشترک آن دو نیز متعلق میباشد.
جهت اندازه گيری دقيق خیس دما خواهیم توانست دو ميله فلزی غيرهم گون را از يك سر به هم جوش بخشید آن‌گاه يكی از سرهای انتهایی مجموعه را به يك دمای اثبات(مثلاً دماي صفر رتبه ترکیب آب و يخ در اکنون تعادل) و سر انتهایی ديگر را به دمای مجهول ذیل اندازه گیری متصل كرد.
در پی متر (آذرسنج یا این که تف سنج pyrometer ):
دماسنج ( ترمومتر ) غیر تماسی جهت اندازه گيرى دمای بالاتر از گستره دمايی دماسنج های ترموكوپلی عمدتا در اندازه گیری دمای كوره های ذوب فلزات استعمال میگردد. پایرومتر ها به اسم های دماسنج غيرتماسی تف سنج يا آذرسنج نهیز خوانده می شوند. بی آلایش ترین نوع ابزار از يك تلسکوپ منحصر ساخته شده است كه در آن يک چراغ حرفه ای ( چراغ تنگستنی ) كوچک و فيلتری به رنگ قرمز گنجانده گردیده‌است.
دماسنج پزشکی
این دماسنج ها مخصوص اندازه گیری دما ( تب ) تن خردسالان و بزرگسالان پیاده سازی و تشکیل شده اند که عمدتا انواع ترمومتر پژشکی دربرگیرنده موردها ذیل می باشند
دماسنج جیوه ای پزشکی
دماسنج دهانی دیجیتال
ترمومتر گوشی( ear thermometer )
ترمومتر مادون قرمز و کاربردهای آن